W przypadku udaru mózgu kluczowe znaczenie ma szybkie rozpoznanie dolegliwości – liczą się już pierwsze momenty. Niestety, objawy udaru mogą na pierwszy rzut oka wydawać się niepozorne i nie wzbudzać podejrzeń. Dlatego warto wiedzieć, jakie zachowania chorego mogą świadczyć o udarze mózgu, aby móc w odpowiedniej chwili zareagować i wezwać pomoc.
Co to jest udar?
Udar to nagłe zaburzenie czynności mózgu. Jest ono wywołane zaburzeniami krążenia mózgowego, które mogą mieć dwojaki charakter:
- udar krwotoczny, czyli wylew krwi do mózgu
- udar niedokrwienny, spowodowany zablokowaniem dopływu krwi do mózgu.
Bezpośrednim powodem udaru jest zakrzepica w tętnicy, która zapewnia prawidłowy dopływ krwi do mózgu.
Przyczyny i leczenie udaru mózgu
Istnieje wiele czynników, które mają wpływ na zwiększanie się ryzyka wystąpienia udaru. Dużą rolę odgrywa wiek (po 50 roku życia) oraz płeć (na udar bardziej narażeni są mężczyźni niż kobiety), a także uwarunkowania genetyczne. Zagrożenie udarem pojawia się również w przypadku osób z nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą, miażdżycą oraz innymi chorobami układu naczyniowego i chorobami serca. Występowaniu udaru mózgu sprzyja też otyłość czy nawet większa nadwaga, nadużywanie alkoholu i tytoniu, przewlekły stres oraz całkowity brak aktywności fizycznej. Dlatego najważniejsza jest profilaktyka: prowadzenie zdrowego trybu życia i uprawianie sportu, unikanie zbyt dużych ilości używek, dbałość o prawidłową masę ciała, zbilansowana dieta oraz – w miarę możliwość – unikanie nadmiaru stresu na co dzień. W przypadku osób cierpiących na nadciśnienie niezwykle istotne jest również regularne kontrolowanie ciśnienia krwi. Samo leczenie udaru opiera się przede wszystkim na natychmiastowej i precyzyjnej diagnostyce: wykonuje się badanie tomografii oraz UDG dopplerowskie. Jeżeli jest do udar niedokrwienny, szanse chorego są większe – podaje się leki przeciwzakrzepowe, które rozpuszczają skrzep hamujący dopływ krwi do mózgu. Jeżeli natomiast udar ma charakter krwotoczny, krwawienie tamuje się najczęściej operacyjnie.
Jak rozpoznać udar mózgu?
Objawy udaru mogą być w pierwszej chwili niezauważone lub pomylone z inną dolegliwością. Pojawia się osłabienie lub niedowład jednej połowy ciała, zaburzenia mowy i wzroku. Chory może sprawiać wrażenie, jakby był czymś zmieszany i nagle przestał rozumieć, co się do niego mówi, jakbyśmy mówili w nieznanym mu języku. Mogą również występować problemy z koordynacją ruchów i zachowaniem równowagi. Dlatego – jak czytamy na https://www.zakrzepica24.pl/o-zakrzepicy/udar-mozgu – opracowano test CPSS, który pomaga w szybkim rozpoznaniu udaru mózgu. Jeżeli zauważymy u bliskiej osoby niepokojące objawy, należy poprosić ją, aby się uśmiechnęła (dzięki temu możemy stwierdzić, czy nie nastąpił paraliż) i powtórzyła jakiekolwiek najprostsze zdanie czy słowo. Następnie spytajmy chorego, czy może unieść ręce oraz poprośmy o wysunięcie języka – w przypadku udaru może on krzywo zwisać w jedną stronę. Jeżeli choć jeden z punktów testu sprawi trudność badanej w ten sposób osobie, najlepiej od razu zadzwonić po karetkę.
